Zwangerschapsjeuk is een veelvoorkomende klacht en ontstaat doordat de groei van je buik, borsten, billen en benen sneller gaat dan dat je huid kan oprekken. Je kunt last hebben op één lichaamsdeel zoals je buik, armen of benen, maar ook je hele lichaam kan jeuken.

Je kunt je afvragen wat dit veroorzaakt of dit normaal is en of je je zorgen moet maken. De exacte oorzaak van je jeuk kunnen we niet vaststellen. We hebben enkele veel voorkomende redenen waarom zwangere vrouwen jeuk hebben hieronder benoemd.

Waarom krijg ik zwangerschapsjeuk?

Er zijn veel redenen waarom je jeuk kunt hebben tijdens de zwangerschap, zoals:

• Uitrekkende huid. Bij een eerste zwangerschap en een zwangerschap met meerlingen rekt de huid vaak meer uit dan je vooraf had gehoopt.
• Droogte. Hormoonveranderingen tijdens de zwangerschap kunnen een jeukende, schilferige en droge huid veroorzaken.
• Parfums of stoffen. Verschillende materialen en chemicaliën kunnen je huid gaan irriteren.
• Hormonen. De hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap kunnen alles beïnvloeden, van stemming tot bloedsomloop tot, jawel, jeuk.
• Cholestase. Dit is een leveraandoening die kan leiden tot een ophoping van galzuren in het bloed die jeuk veroorzaken.
• Striae. Vaak gaat jeuk vooraf aan striae. Bij striae scheuren je opperhuid en het onderhuids bindweefsel een stukje, waardoor er rood paarse strepen ontstaan.
• Pruritic urticarial papules and plaques of pregnancy (PUPPP). Dit is een jeukende uitslag die optreedt rond striae tijdens de late zwangerschap.
• Prurigo. Dit zijn korstige, jeukende bultjes op de armen, benen of buik die in elk trimester kunnen voorkomen.
• Sommige mensen hebben tijdens de zwangerschap ook last van vaginale jeuk, waarvoor behandeling nodig kan zijn. Dit onder andere komen door een vaginale infectie.

Zwangerschapscholestase: extreme jeuk

Af en toe lichte jeuk voelen is normaal, maar intense jeuk op de buik, armen en benen kan een teken zijn dat je lichaam aandacht nodig heeft. Als de jeuk echt heel heftig is en begint te overheersen, is het goed om na te gaan of je geen zwangerschapscholestase hebt. Dit is een zeldzame, maar ernstige aandoening die meestal in het derde trimester van een zwangerschap voorkomt. Bij zwangerschapscholestase heb je een verhoogd aantal galzouten in je bloed waardoor je lever minder goed functioneert. Dit kan schadelijk zijn voor de placenta en je * Geelzucht (vergeling van de huid en het oogwit)

• Donkere urine
• Gebrek aan eetlust
• Misselijkheid
• Lichte ontlasting
• Depressie
• Jeukende voeten

De diagnose cholestase kan worden vastgesteld met een bloedonderzoek. Meestal wordt ook een medische voorgeschiedenis afgenomen omdat cholestase een erfelijke aandoening kan zijn. Het komt vaker voor als je moeder of zus het ook heeft gehad tijdens een van hun zwangerschappen.

PUPPP zwangerschap

PUPPP is uitslag die optreedt rond je striae later in je zwangerschap. Dit kun je herkennen aan:

• Uitslag bestaande uit kleine, pukkelachtige puntjes, die zich meestal vanuit de striae verspreiden en niet verder reiken dan de borsten
• Blaren rond de uitslag
• Extra jeuk ’s nachts

Meestal zal je verloskundige de diagnose PUPPP stellen door middel van een huidonderzoek. In zeldzame gevallen is er een huidbiopsie nodig. Ook kan bloedonderzoek worden gedaan om een infectie uit te sluiten.

De uitslag is meestal binnen een paar weken na de bevalling verdwenen. Vocht inbrengende middelen, steroïde crèmes en antihistaminica die door je verloskundige worden voorgeschreven kunnen helpen. Een koud bad kan ook helpen om de jeuk tijdelijk te verlichten.

Huiduitslag begin zwangerschap

Soms kan er uitslag optreden bij zwangerschapsjeuk. Jeuk of huiduitslag wordt over het algemeen niet beschouwd als een vroeg zwangerschapssymptoom. Veel soorten huiduitslag ontstaan pas later in de zwangerschap en sommige verdwijnen pas na de geboorte van de baby. Als je tijdens je zwangerschap echter last krijgt van hevige of langdurige jeuk, moet je dit melden aan je verloskundige.

Eczeem tijdens de zwangerschap is de meest voorkomende huidaandoening die je tijdens de 9 maanden kunt ontwikkelen. Je kunt vlekken krijgen op je borsten en op andere delen van je lichaam. Naast jeuk kun je ook een droge huid, rode plekken, gebarsten of schilferige huid of kleine bultjes hebben.

Jeukende borsten als je zwanger bent

Er zijn vele redenen waarom je borsten en tepels tijdens de zwangerschap kunnen gaan jeuken. De meeste hebben te maken met huidirritatie of circulerende hormonen. Een andere reden is door striae. Door het groeien van je borsten voor de melkproductie en gewichtstoename kan er striae ontstaan en dit kan jeuk en irritatie veroorzaken. Naast jeuk kun je ook last krijgen van pijnlijke borsten. Er zijn ook momenten waarop de jeuk een bezoek aan je verloskundige of huisarts noodzakelijk maakt. Het kan namelijk ook een symptoom van PUPPP of Prurigo zijn.

Wat kan je zelf tegen de jeuk doen?

• Draag zoveel mogelijk katoenen kleding en gebruik katoenen beddengoed. Synthetische stoffen sluiten de huid af, terwijl katoen juist ademt.
• Het dragen van losse kleding kan jeuk helpen voorkomen, omdat je kleding dan minder snel langs je huid schuurt en irritatie veroorzaakt.
• Mentholpoeder, -lotion of -gel kan verlichtend werken. Je kunt ook een vocht inbrengende crème tegen een droge huid gebruiken.
• Probeer niet te lang onder de douche of in bad te gaan, want dat veroorzaakt een uitgedroogde huid. Als je huid droog is, krijg je meer last van jeuk.
• Je kunt je huid koelen met koud water om de jeuk te verlichten. Gebruik hiervoor een washandje met eventueel ijsklontjes erin of een icepack.
• Probeer irriterende zepen en cosmetische producten te vermijden. Gebruik in plaats daarvan een voedend product of olie.
• Verander van parfum of wasmiddel. Je kunt ook overwegen je eigen zeep/parfums/wasmiddelen te maken om chemische stoffen in commerciële producten die je huid irriteren te vermijden.
• Hoe moeilijk het ook is, probeer niet te krabben! Door te krabben irriteer je je huid nog meer. Als je jeuk hebt op één lichaamsdeel kun je het verbinden met verband, zodat je er niet te makkelijk bij komt.

Wanneer hulp gaan zoeken?

Die hevige jeuk tijdens de zwangerschap kan aan veel verschillende dingen liggen. Het is belangrijk om na te denken over eventuele andere symptomen die je ervaart. Omdat jeuk een symptoom kan zijn van een ernstigere aandoening, is het belangrijk om je verloskundige of huisarts te raadplegen als de jeuk aanhoudt of als er andere symptomen optreden. Zo kunnen zij beslissen of je verder onderzoek nodig hebt. Na de bevalling verdwijnt de jeuk meestal vanzelf. Probeer tot die tijd het krabben zoveel mogelijk te vermijden en daarmee de schade aan je huid te beperken.

Als de jeuk specifiek op de handpalmen en/of voetzolen zit is het van belang om contact op te nemen met de verloskundige. Bij jeuk op handpalmen en/of voetzolen kan het namelijk zijn dat je zwangerschapscholestase hebt. Hiervoor is dan verder onderzoek nodig.