“Tijdens de eerste echo zagen we geen hartje kloppen,” vertelt Ivanka (30). Daarmee wordt haar grootste angst werkelijkheid. “Ik was ontzettend bang geweest voor een miskraam, omdat je dat toch wel vaak hoort. (Red: Ongeveer 15% van de vrouwen krijgt te maken met een miskraam tijdens hun eerste zwangerschap.) Achteraf gezien voelde ik misschien al dat het niet goed zat.” Na een paar dagen krijgt Ivanka voor de zekerheid nog een echo. “Ik stond strak van de spanning. We zagen weer geen hartje kloppen en het was ook niet gegroeid. Toen was het wel duidelijk.” Ook Lindsay (32) krijgt slecht nieuws bij haar eerste echo. “Er zat geen vruchtje in het vruchtzakje. Ik wist wel dat het nog mis kon gaan en toch werd ik er door overvallen. Ik was iets verloren, zonder dat het tastbaar was geweest. Ik moest afscheid nemen van een toekomstbeeld.”

Praten over je miskraam

Omdat Ivanka onder behandeling is bij de GGZ vanwege psychische kwetsbaarheden, kan ze daar over haar miskraam praten. Maar ze denkt dat het delen met haar omgeving haar nog meer heeft geholpen. “Erover praten en erkenning krijgen, dat hielp. Als je er zelf open over bent, merk je hoeveel vrouwen in je omgeving ook een miskraam hebben gehad. Ik heb veel steun gekregen van mijn man, ouders, zusje, schoonfamilie, vriendinnen en collega’s.”

Lindsay ervaart minder steun vanuit haar omgeving. “Mijn schoonzusje was wel heel begripvol. Zij wist wat ik doormaakte, omdat ze het zelf ook had meegemaakt. Maar veel andere mensen lieten merken dat ze vonden dat ik snel weer verder moest met mijn leven. Die zeiden bijvoorbeeld: ‘Je bent nu twee weken thuis, ga maar gewoon weer aan het werk.’ Dat maakte dat ik me een beetje verloren en eenzaam voelde.” Ze gaat ontzettend aan zichzelf twijfelen. “Mijn omgeving vond blijkbaar dat het allemaal wel meeviel, moest ik dan inderdaad maar weer aan het werk?”

Verdrietig, maar begrepen

Lindsay voelt zich ook onzeker over haar lichaam. “Ik vroeg me af hoe lang het zou duren voordat ik weer zwanger kon raken. Gelukkig kon de gynaecoloog me geruststellen: er was niets mis met mij en ik had niets verkeerd gedaan.” Ze belt de coach waar ze eerder is geweest vanwege haar kinderwens. “Ik wilde weten wat ik kon doen om mijn hormonen weer in balans te krijgen. Toen vertelde ze dat ze ook miskraambegeleiding gaf. ‘Denk erover na of je dat wilt,’ zei ze. Ik had er nog nooit van gehoord, dat er begeleiding was na een miskraam.” Alleen al door het telefoongesprek voelt Lindsay zich beter. “Nog steeds verdrietig, maar begrepen.” Een tijdje later besluit ze om de coaching te volgen en inmiddels is ze weer drie maanden zwanger. “Dat was heel dubbel, waarom treuren om een miskraam als ik alsnog een kind krijg? Toch had ik het nodig om het af te kunnen sluiten. En ook om het vertrouwen in mijn lichaam en in deze zwangerschap terug te krijgen.”

Te weinig nazorg

Elvira van Staveren is zo’n coach die vrouwen na een miskraam begeleidt. Ze volgde daarvoor een opleiding bij Miskraambegeleiding Nederland. “Vrouwen die zich bij mij melden hebben verschillende klachten na hun miskraam. Zo hebben ze bijvoorbeeld geen vertrouwen meer in hun lichaam, vinden ze het moeilijk om hun emoties toe te staan of zijn ze jaloers op andere vrouwen die zwanger zijn - wat ze dan weer vreselijk vinden van zichzelf.” Volgens Elvira krijgen veel vrouwen te weinig nazorg na een miskraam. “Terwijl de impact op hun leven vaak groot is. Soms hebben ze er jaren later nog last van.”

Elvira gaat twee dagdelen aan de slag met vrouwen bij wie de miskraam hun leven beïnvloedt. Ze benadrukt in haar coaching dat de vrouw die een miskraam heeft gekregen moeder is geworden. “Veel vrouwen vinden het fijn om die erkenning te krijgen; dat ze mama zijn.” Daarnaast leert ze vrouwen dat ze emoties mogen toelaten over het verlies van het kind dat er kort was en krijgen ze het vertrouwen in hun lichaam terug. Elvira gunt iedere vrouw deze begeleiding. “Maar niet iedere vrouw heeft het nodig. Sommige vrouwen worden door hun omgeving goed opgevangen, andere ervaren geen tot weinig last van een miskraam.”

Weer een miskraam

Ook Ivanka raakte een paar maanden na haar miskraam weer zwanger. “Ik was nog steeds bang voor een miskraam, maar veel minder dan de eerste keer. Ik was heel gelukkig en ik kon er echt van genieten.” Op een avond verliest Ivanka een beetje bloed en belt ze in paniek het ziekenhuis. “Ik moest wachten tot de volgende dag, want dan zou ik de termijnecho hebben. Omdat ik zo aandrong, mochten we toch die nacht nog komen. Alles zag er goed uit, met een kloppend hartje.” De dag erop krijgt Ivanka alsnog de termijnecho. “Ons kleintje lag wat naar onderen, dus wilden ze een 3D-echo maken. We zagen een heel goed bewegend kind. De kans dat ik nu nog een miskraam zou krijgen was minimaal, zeiden ze. Ik was opgelucht.” Maar Ivanka is de afdeling nog niet af als ze ontzettende buikpijn krijgt. “Ik moest weer gaan liggen voor een echo en toen zagen ze een lege baarmoeder en verloor ik tegelijkertijd onze baby. Ze konden het zo opvangen. Ik schreeuwde keihard: ‘Nee! Nee!’ Dat was echt heel traumatisch. De arts was ook helemaal in shock.”

Gevoelens accepteren

Ivanka is helemaal kapot van haar tweede miskraam. “Ik kon niet meer werken, had sombere gedachten, sliep slecht. Zo kon ik niet een nieuwe zwangerschap ingaan.” Ze zoekt weer hulp bij de GGZ maar daar geven ze dit keer aan niet gespecialiseerd te zijn in miskramen. “Via Google kwam ik toen bij een gecertificeerde miskraamcoach terecht. Ze heeft me vooral geholpen om mijn gevoelens te accepteren. Ik dacht dat het raar was wat ik voelde, dat ik me aanstelde. Ik was ontzettend jaloers op vrouwen die zwanger waren. En als ik een baby’tje in een kinderwagen zag, begon ik meteen te huilen. De coach zei dat die gevoelens heel normaal waren. Ze verzekerde me dat niets gek was.”

“Er zit natuurlijk iets anders achter die jaloezie,” vertelt coach Elvira. “Haar grote verlangen.” Ivanka: “Mijn jaloezie is veel minder geworden. Ik kan ook blij zijn voor de ander. Dat het dan ook zeer doet, kan ik beter accepteren. Ik vecht er niet meer tegen. Eerder werd ik boos op mezelf omdat ik die jaloerse gevoelens had.” Ook Lindsay leert van haar coach dat haar gevoelens oké zijn. “Ik vond het lastig om weer blij te zijn met mijn nieuwe zwangerschap. Zij zei dat ik naast verdrietig om de miskraam ook blij mocht zijn. De coaching heeft me geholpen om mijn miskraam te verwerken. Het is gebeurd en het is oké. En ik hoef me daar niet schuldig over te voelen.”

Toestemming om verdrietig te zijn

“Je ziet vaak dat de omgeving een miskraam klein maakt, waardoor vrouwen het voor zichzelf ook kleiner gaan maken,” zegt Elvira. “Vrouwen krijgen te horen: ‘Ben je daar nu nog mee bezig?’ of: ‘Je hebt toch al een kind?’ Soms moeten ze weer aan het werk terwijl ze daar misschien nog helemaal niet aan toe zijn. Dat alles maakt dat ze hun gevoelens wegstoppen. Bij mij krijgen ze ‘toestemming’ om verdrietig te zijn. Dat verlicht enorm. Er ontstaat meteen rust en een gevoel van verbinding met het kind dat er kort was. Zo krijgt dat kind ook de plek die het verdient. Wat ik merk is dat vrouwen na de begeleiding makkelijker de toekomst in kunnen, met meer vertrouwen. Ze zeggen: het leven wordt er lichter van. Het voelt niet meer als een last, maar ik draag het bij me, als iets van mij. En ze weten ook: je hoeft het niet alleen te doen. Je mag soms best even om hulp vragen.”

Lees ook: 7 manieren waarop je in je leven last kunt hebben van je miskraam

Miskraambegeleiding vinden

Op miskraambegeleiding.nl vind je een overzicht van gecertificeerde miskraamcoaches. De begeleiding wordt meestal niet vergoed door de zorgverzekeraar, wel steeds vaker door de werkgever.

Dit artikel heeft in magazine WIJ gestaan.