Als je in Nederland zwanger bent, word je begeleid door een verloskundige. Je gaat regelmatig voor controle naar de verloskundigenpraktijk. De verloskundige is ervoor opgeleid om de gezondheid van jou en je baby in de gaten te houden. Als er een medische indicatie is, bezoek je de gynaecoloog in het ziekenhuis.

Dit doet een verloskundige:

• Ze houdt je gezondheid in de gaten
• Ze maakt vaak echo’s
• Ze neemt bloed en urine tests bij je af
• Checkt regelmatig of je je emotioneel goed voelt
• Controle of de baby zich goed ontwikkelt
• Ze geeft je informatie en advies over je zwangerschap
• Bereid je voor op de bevalling
• Signaleren van eventuele complicaties.
• Bereid je voor op het aanstaande ouderschap
• Helpt je bij je bevalling

Verloskundige en zwanger worden

Als je hebt besloten een baby te willen, kan een verloskundige je helpen ervoor te zorgen dat je lichamelijk en emotioneel in klaar bent voor een zwangerschap. De verloskundige kan je ook begeleiden en voorlichten om je kansen om snel zwanger te worden te vergroten.

In eerste instantie kan je verloskundige een aantal screeningtests uitvoeren om te controleren of je gezond bent en om eventuele problemen op te sporen die je zwangerschap of je kansen op een succesvolle zwangerschap kunnen beïnvloeden.

Luistertip: De Verloscast, waarin verloskundigen Donna en Vera van alles bespreken over onderwerpen rondom zwangerschap en geboorte.

Hoe zoek ik een verloskundige?

Op deverloskundige.nl kun je een verloskundige bij jou in de buurt zoeken. Je krijgt een overzicht met reisafstand en websites van verschillende praktijken. Zo kun je verloskundigen en praktijken met elkaar vergelijken. Let bijvoorbeeld op hoe de praktijken zich presenteren, hoeveel verloskundigen er werken en hoe de vervanging is geregeld. Zo kun je de beste verloskundigenpraktijk uitkiezen tijdens je zwangerschap.

Wat is Centering Pregnancy?

Een relatief nieuwe vorm van prenatale zorg is Centering Pregnancy. Hierbij word je samen met nog 10-12 andere vrouwen ingedeeld in een groep en krijg je in sessies van twee uur een combinatie van zwangerschapscontrole en informatie over je zwangerschap, de bevalling en de tijd daarna. Je komt 10 keer bij elkaar tijdens je zwangerschap. Hierdoor is er veel ruimte om ervaringen uit te wisselen en vragen te stellen. Het voordeel is dat de verloskundige veel tijd heeft om informatie te geven, maar het nadeel is dat er minder persoonlijk contact is.

Hoe ziet zwangerschapsbegeleiding bij de verloskundige eruit?

Gedurende je zwangerschap worden o.a. de volgende gegevens bijgehouden:

• Gewicht
• Bloeddruk
• Bloedonderzoek
• Urine
• Baarmoederstand
• Harttonen

Waarom controleert de verloskundige je gewicht?

Bij elke zwangerschapscontrole word je gewogen. Dit om te voorkomen dat je te veel aankomt of afvalt. Aan de hand van je gewicht kan de verloskundige je een bepaald voedingspatroon adviseren. Een te grote toename in gewicht kan betekenen dat je te veel vocht vasthoudt, wat een signaal van zwangerschapsvergiftiging kan zijn.

Waarom controleert de verloskundige je bloeddruk?

Ook je bloeddruk wordt regelmatig gecontroleerd. Is er een acute stijging van je bloeddruk, dan word je meestal doorverwezen naar een gynaecoloog. Afhankelijk van je zwangerschapsduur zal hij je medicijnen of een dieet voorschrijven. Lees meer over de risico’s en gevolgen van een hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap.

Bloedonderzoek

Naast het vaststellen van de bloedgroep van jou en je baby, is bloedonderzoek van belang voor het opsporen van ziektes en eventuele afwijkingen als onderdeel van prenatale screening. Verder wordt je bloed gecontroleerd op glucose- en ijzergehalte.

Je urine wordt onderzocht

Je urine kan onderzocht worden op suiker en eiwitten. Normaal gesproken komen die stoffen niet in je urine voor, maar er kan aanleiding zijn om dit toch te onderzoeken. Eiwit in je urine kan bijvoorbeeld duiden op een blaasontsteking of op pre-eclampsie. Suiker in je urine kan wijzen op zwangerschapsdiabetes.

Waarom controleert de verloskundige de baarmoederstand?

Bij elke controle wordt je baarmoederstand gecontroleerd. Aan de hand van de hoogte en de grootte van de baarmoeder kan de verloskundige je zwangerschapsduur vaststellen. Ook een groeiachterstand of een te grote baarmoeder worden zo opgemerkt.

De harttonen van je baby

Bij elke controle luistert de verloskundige met behulp van de zogenaamde Doptone naar het hartje van je baby. Jij kunt ook meeluisteren. In principe is dit mogelijk vanaf 12 weken, maar soms kan dat nog te vroeg in de zwangerschap zijn. Het luisteren naar het hartje van je baby is vaak een emotioneel moment, zeker als het de eerste keer is!

Wanneer ga je voor controle naar de verloskundige?

Je bezoekt een verloskundige 10 tot 12 keer. Tijdens deze afspraken controleert zij je op bovenstaande punten. Je kunt dan eventueel ook zelf vragen stellen.

• Eerste controle: 8 - 10 weken
• Tweede controle: 14 - 16 weken
• 16 - 24e week: om de vier weken
• 24e - 30e week: om de drie weken
• 30e - 36e week: om de twee weken
• 36e - 42e week: iedere week

Echoscopie door de verloskundige

Tijdens je zwangerschap krijg je in ieder geval twee echo’s; aan het begin van je zwangerschap krijg je de 12 wekenecho (termijnecho), rond je 20e week de 20 wekenecho (screeningsecho). Bij het maken van een echo wordt hoogfrequent geluid door de buik gezonden. De teruggekaatste geluidsgolven worden zichtbaar gemaakt op een beeldscherm, waardoor de placenta en je baby in beeld worden gebracht. Zo kan de groei en ontwikkeling gemonitord van je kleintje worden.

Wanneer is extra onderzoek nodig?

Als er erfelijke ziektes of aangeboren afwijkingen in je familie voorkomen, is het goed om tijdens je zwangerschap langer stil te staan bij de gezondheid van je kind. Dit geldt ook als je bijvoorbeeld ouder bent dan 36 jaar. Volgens de statistieken is de kans op een kind met een aangeboren afwijking dan groter. Het feit dat je behoort tot één van de zogeheten risicogroepen wil overigens helemaal niet zeggen dat je kind niet gezond zal zijn. Andersom geldt hetzelfde: dat je niet tot een risicogroep behoort, geeft ook geen garantie op een kerngezonde baby.

Met behulp van prenatale screening kun je laten testen of je baby een afwijking heeft. In gesprekken met een erfelijkheidsdeskundige kunnen ouders vragen stellen over de eventuele geconstateerde afwijkingen. Dit helpt bij het nemen van de beslissing om het kind wel of niet te laten komen of juist om goed voorbereid te zijn op de toekomstmogelijkheden van het kind.

Extra hulp door prenatale huisbezoeken

Heb je extra zorgen door bijvoorbeeld financiële of psychische problemen? Of ben je erg jong zwanger geraakt? Dan bestaat er vanuit het consultatiebureau de mogelijkheid voor prenatale huisbezoeken. Als je daar behoefte aan hebt, seint je verloskundige de jeugdverpleegkundige in. Zo kun je tijdens een huisbezoek jouw zorgen bespreken en eventuele hulp inschakelen.

De verloskundige bij de bevalling

Wanneer het moment is aangebroken zal je verloskundige je ook assisteren bij je bevalling. Ze ondersteund je tijdens de bevalling door onder andere te helpen met je weeën op te vangen en te controleren hoeveel ontsluiting je al hebt. Wanneer er een medische indicatie is zal een gynaecoloog je helpen bij een bevalling. Een medische reden is bijvoorbeeld wanneer je voor 37 weken of na 42 weken gaat bevallen. Er kunnen ook complicaties voordoen tijdens je bevalling en dan wordt het ook overgedragen aan de gynaecoloog.

Wanneer verloskundige bellen bij weeën?

Je belt de verloskundige wanneer de bevalling is begonnen, maar in de eerste ontsluitingsfase is dit voor veel vrouwen nog lastig te bepalen. 90% van alle bevallingen beginnen met weeën. Dan begint je baarmoeder samen te trekken. Dit voelt aan als kramp in de onderbuik en een pijnlijk gevoel in de onderrug en bovenbenen. Door het samentrekken van de baarmoeder wordt de baby in het geboortekanaal geduwd, waardoor de druk op je baarmoeder toeneemt en deze gedwongen wordt zich te openen. Er zijn verschillende soorten weeën: vroege weeën, indalingsweeën, rugweeën , oefenweeën, ontsluitingsweeën, persweeën en in sommige gevallen kun je ook een weeënstorm krijgen.

Bel je verloskundige voor begeleiding als je weeën een regelmatig patroon hebben en:

• Minstens 60 seconden duren
• Je vliezen zijn gebroken
• Om de 5 minuten komen - je kunt je telefoon gebruiken om ze te timen en er zijn veel apps beschikbaar die je kunnen helpen bijhouden
• Je denkt dat je weeën hebt

Lees ook: hoe herken je de eerste weeën?